Kornea Çapraz Bağlama Tedavisi: Keratokonus ve Kornea Zayıflığı İçin Cross-Linking Tedavisi

Kornea Çapraz Bağlama Tedavisi (Cross-Linking) Nedir?

Kornea çapraz bağlama, özellikle keratokonus gibi kornea yapısını zayıflatan hastalıklarda, korneanın dayanıklılığını artırmak amacıyla uygulanan bir tedavi yöntemidir. Bu yöntem, korneanın biyomekanik yapısını güçlendirmeyi ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmayı hedefler.

Cross-linking işlemi sırasında, kornea yüzeyine riboflavin (B2 vitamini) içeren damlalar uygulanır ve ardından özel dalga boyuna sahip ultraviyole (UV-A) ışığı ile bu bölgeler ışınlanır. Bu süreçte kornea içindeki kolajen lifleri arasında yeni bağlar (çapraz bağlar) oluşur ve kornea dokusu daha sağlam hale gelir.

Tıbbi olarak “korneal cross-linking” adı verilen bu yöntem, invaziv olmayan, dokuyu koruyucu ve stabiliteyi artırıcı bir uygulamadır. Genellikle ilerleyici keratokonus vakalarında, kornea yapısını desteklemek ve nakil gibi daha ileri işlemleri geciktirmek amacıyla tercih edilir.

Hangi Durumlarda Kornea Çapraz Bağlama Tedavisi Uygulanır?

Kornea çapraz bağlama (cross-linking) tedavisi, kornea dokusunun incelerek öne doğru bombeleştiği ve şeklinin bozulduğu keratokonus gibi ilerleyici kornea hastalıklarında uygulanır. Amaç, korneadaki mevcut zayıflığı durdurmak ve yapısal dayanıklılığı artırmaktır.

Şu durumlarda Cross-Linking Tedavisi sıklıkla tercih edilir:

• Erken ve Orta Evre Keratokonus Rahatsızlığında: Hastalığın ilerleme eğiliminde olduğu ancak henüz ileri düzeye ulaşmadığı dönemlerde, çapraz bağlama ile kornea stabilize edilmeye çalışılır.
• Diğer Ektatik Kornea Hastalıklarında: Pellucid marjinal dejenerasyon veya refraktif cerrahi sonrası ektazi gibi kornea yapısını etkileyen diğer hastalıklarda da, uygun hastalarda çapraz bağlama tedavisi gündeme gelebilir.
• Gözlük ya da Kontakt Lensle Yeterli Görme Elde Edilemeyen Durumlarda: Hastalığın ilerlemesiyle birlikte kornea daha düzensiz hale gelir. Bu noktada çapraz bağlama, şekil bozukluğunu düzeltmese bile yapının daha fazla bozulmasını engelleme amacı taşır.

Kornea çapraz bağlama tedavisi, görmeyi artırmaktan çok, mevcut kornea yapısını korumaya ve ilerlemeyi durdurmaya yönelik olarak uygulanır. Bu nedenle zamanlama büyük önem taşır ve tedavi kararı genellikle göz muayenesi sırasında yapılan topografi ve kalınlık ölçümleriyle birlikte değerlendirilir.

Kornea Çapraz Bağlama Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Kornea çapraz bağlama (cross-linking) işlemi, genellikle ayakta tedavi şeklinde uygulanan, cerrahi kesi gerektirmeyen bir işlemdir. Amaç, korneayı güçlendirmek ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaktır.

• 1. Anestezi ve Hazırlık:
  Öncelikle göze lokal anestezi damlası uygulanır, böylece işlem sırasında ağrı hissedilmez. Ardından kornea yüzeyi hazırlık aşamasına alınır.
• 2. Epitel Tabakasının Kaldırılması:
  Çoğu cross-linking tedavisinde korneanın en dış tabakası olan epitel tabakası kaldırılır, böylece riboflavin göz dokusuna daha iyi nüfuz eder.
• 3. Riboflavin Uygulaması:
  Kornea yüzeyine düzenli aralıklarla riboflavin (B2 vitamini) damlası damlatılır. Bu damla, korneayı güçlendirecek ultraviyole ışınlarına duyarlı hale getirir.
• 4. UV-A Işını Uygulaması:
  Riboflavin uygulandıktan sonra, korneaya belirli bir süre UV-A ışını uygulanır. Bu işlem, riboflavin ile etkileşime geçerek kollajen liflerini sıkılaştırır ve korneanın yapısını güçlendirir.
• 5. İyileşme Süreci:
  İşlem sonrasında göz koruyucu bir kontakt lensle kapatılabilir ve birkaç gün boyunca doktorunuz tarafından verilen ilaçları kullanmanız gerekir. İyileşme süreci boyunca gözlerde hassasiyet ve hafif bulanıklık olabilir.

Kornea Çapraz Bağlama Herkes İçin Uygun mudur?

Kornea çapraz bağlama tedavisi, çoğu keratokonus hastasında etkili bir seçenek olsa da her göz yapısı için uygun olmayabilir. Uygulama kararı, detaylı bir göz muayenesi ve kornea analizleri sonucunda verilmelidir.

• Cross-linking işlemi sırasında UV ışığı kullanıldığı için, kornea kalınlığı belirli bir sınırın altındaysa işlem güvenli olmayabilir. Bu durumda alternatif tedavi yöntemleri değerlendirilir.
• Hastalığın çok ilerlediği, korneanın ciddi şekilde inceldiği ve şeklinin bozulduğu durumlarda çapraz bağlama tek başına yeterli sonuç vermeyebilir. Bu gibi durumlarda, kornea içi halka ya da kornea nakli gibi daha ileri tedaviler gündeme gelebilir.
• Kornea enfeksiyonu, ciddi göz kuruluğu ya da iyileşme sürecini etkileyebilecek sistemik hastalıklar mevcutsa, işlem ertelenebilir veya hiç uygulanmayabilir.

Cross-Linking Tedavisinin Yan Etkileri Var mıdır?

Cross-linking tedavisi güvenli bir işlem olmakla birlikte, bazı yan etkiler görülebilir:

• Hassasiyet ve Bulanık Görme:
  İlk günlerde hafif hassasiyet, ışık hassasiyeti ve bulanık görme olabilir. Bu belirtiler zamanla azalır.
• Göz Kızarıklığı:
  Tedaviden sonra gözde kızarıklık oluşabilir. Bu durum geçici olup, birkaç gün içinde kendiliğinden düzelir.
• Geçici Görme Azalması:
  Cross-linking tedavisi sonrasında görmede geçici bir azalma olabilir ancak bu durum tedavi ilerledikçe düzelir.

Cross-Linking Tedavisi Sonrası İyileşme Süreci

Kornea çapraz bağlama (cross-linking) tedavisi sonrası iyileşme süreci kişiden kişiye değişebilir. Ancak çoğu hastada süreç birkaç hafta içinde tamamlanır. Bu dönemde, iyileşmenin sağlıklı ilerlemesi için bazı kurallara dikkat edilmesi gerekir.

• İlk Günlerde Batma ve Işık Hassasiyeti Normaldir
  İşlem sonrası ilk birkaç gün, gözde batma, sulanma, ışığa karşı hassasiyet ve hafif ağrı hissedilebilir. Bu şikâyetler genellikle geçicidir. Gerekli durumlarda doktorun önerdiği ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Koruyucu Kontakt Lens ve Göz Damlaları
  Bazı kişilerde koruyucu bir kontakt lens uygulanabilir. Ayrıca antibiyotikli ve nemlendirici göz damlaları reçete edilir. Bu damlaların önerilen süre boyunca düzenli kullanımı, iyileşme sürecinde kritik öneme sahiptir.
• Gözü Ovalamaktan ve Su Temasından Kaçınılmalıdır
  İlk haftalarda gözü ovuşturmak, makyaj yapmak veya havuz/deniz gibi ortamlarda bulunmak önerilmez. Göz hijyenine özen gösterilmesi, enfeksiyon riskini azaltır.
• Kontroller İhmal Edilmemelidir
  Doktorunuz tarafından belirlenen aralıklarda kontrole gitmek, korneanın iyileşme sürecini izlemek ve gerekirse ek müdahaleleri zamanında yapmak açısından önemlidir.
  

Kornea Çapraz Bağlama Güvenli midir?

Kornea çapraz bağlama (cross-linking), dünyada uzun süredir uygulanan ve güvenliği klinik çalışmalarla desteklenmiş bir tedavi yöntemidir. Özellikle keratokonus gibi ilerleyici kornea hastalıklarında hastalığın seyrini yavaşlatmak amacıyla tercih edilir.

• Deneyimli bir hekim tarafından uygun hasta grubunda uygulandığında komplikasyon riski oldukça düşüktür.
• Cross-linking işlemi sırasında korneaya herhangi bir kesi yapılmaz, dikiş uygulanmaz. Bu da işlemi cerrahi olarak minimal riskli hale getirir.
• İşlem sonrası kornea dokusunda kalıcı yapısal değişiklikler oluşur. Bu nedenle işlemin geri dönüşü yoktur, ancak doğru hastada ve doğru zamanda uygulandığında uzun vadede koruyucu etkiler sağlayabilir.

Keratokonusun ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilecek yöntemlerden biri de kornea çapraz bağlama (cross-linking) tedavisidir.

Eğer siz de bu yöntem hakkında detaylı bilgi almak ve ön değerlendirme randevusu oluşturmak isterseniz, bizimle iletişime geçebilirsiniz.