Monofokal Lensler: Katarakt Tedavisinde Kullanılan Tek Odaklı Mercekler
Monofokal lensler, katarakt tedavisinde uzun yıllardır güvenle kullanılan tek odaklı göz içi merceklerdir. Net görüntü kalitesi, yüksek kontrast ve öngörülebilir sonuçlarıyla, özellikle uzak görüş odaklı bir çözüm arayan kişiler için tercih edilir.
15.000+ Başarılı Göz Ameliyatı
Özel Sigorta Geçerli
20+ Yıllık Deneyim
Monofokal lensler, kataraktın cerrahi tedavisinde uzun yıllardır güvenle kullanılan tek odaklı göz içi merceklerdir. Katarakt tedavisinin temel amacı, saydamlığını kaybetmiş doğal göz merceğinin çıkarılarak yerine yapay bir merceğin yerleştirilmesidir. Bu aşamada tercih edilen lens türü, tedavi sonrası görme kalitesini ve günlük yaşam konforunu doğrudan etkiler.
Bu süreçte hastaların vermesi gereken en önemli kararlardan biri, hangi tür merceğin kullanılacağıdır. Bu yazımızda, uzun yıllardır güvenle kullanılan ve kataraktın cerrahi tedavisi temel taşı olan Monofokal lensler yani tek odaklı mercekleri inceleyeceğiz.
Monofokal Lens (Tek Odaklı Mercek) Nedir?
Monofokal lens, ışığı tek bir odak noktasına toplayacak şekilde tasarlanmış göz içi mercektir. Genellikle uzak mesafede net görüş sağlamak amacıyla planlanır. Günlük hayatta televizyon izleme, araç kullanma veya dış mekân aktivitelerinde rahat bir görüş hedeflenir.
Bu lensler tek odaklı yapıları sayesinde görüntüyü bölmez ve görme kalitesinden ödün vermez. Özellikle netlik ve kontrastın ön planda olduğu durumlarda tercih edilir.
Monofokal Lenslerle Görme Deneyimi
Uzak Mesafe Görüş
Çoğu katarakt ameliyatında, monofokal lensler hastanın uzağı (televizyon izleme, araba kullanma, sinema perdesini görme gibi aktiviteler) gözlüksüz veya çok düşük numaralı bir gözlükle net görebilmesi için ayarlanır.
Yakın ve Ara Mesafe Görüş
Lens uzağa ayarlandığında, yakın mesafe (kitap okuma, telefon kullanma, dikiş dikme) için hastanın yakın gözlüğü kullanması gerekir.
Monofokal Lenslerin Avantajları Nelerdir?
Monofokal lensler, gelişmiş lens teknolojilerine rağmen birçok hasta için hâlâ en güvenilir seçeneklerden biridir.
- Yüksek Görüntü Kalitesi
Işığı bölmeden tek bir noktaya odakladıkları için, özellikle uzak mesafede çok keskin ve net bir görüntü sağlarlar. Kontrast duyarlılığı (nesneleri arka plandan ayırt etme yeteneği) bu lenslerde genellikle çok yüksektir. - Daha Az Işık Yansıması
Multifokal (çok odaklı) lenslerde bazen görülebilen gece ışık saçılmaları (halo) veya kamaşma (glare) gibi fotik fenomenler, monofokal lenslerde çok daha az yaşanır. Gece ışık saçılması, kamaşma veya halolar gibi şikâyetler çok odaklı lenslere kıyasla daha az görülür. Bu özellik, özellikle gece araç kullanımı olan kişiler için önemli bir avantaj sağlar. - Adaptasyon Kolaylığı
Beynin monofokal lenslere adaptasyonu genellikle kısa sürede gerçekleşir. Görüntü algısı hızlı bir şekilde stabil hale gelir. - Ekonomik Çözüm
Genellikle sosyal güvenlik kurumları veya özel sağlık sigortaları tarafından standart kapsamda değerlendirilir ve maliyetleri, özel teknoloji gerektiren çok odaklı lenslere göre daha düşüktür.
Monofokal Lenslerin Sınırları ve Bilinmesi Gerekenler
Monofokal lenslerin en belirgin “dezavantajı”, doğal göz merceğinin gençlikteki yeteneği olan akomodasyonu (odak değiştirme) taklit edememesidir. Monofokal lensler, doğal göz merceğinin gençlikte sahip olduğu odak değiştirme yeteneğini birebir taklit edemez.
- Yakın Gözlük Gereksinimi
Hasta ameliyat sonrası uzağı net görse bile, gazete okumak, menüye bakmak veya bilgisayar kullanmak için mutlaka yakın gözlüğüne ihtiyaç duyacaktır. - Ara Mesafe Konforu
Bilgisayar ekranı veya mutfak tezgahı gibi “orta mesafe” görüşlerde de hafif bulanıklık olabilir ve bu mesafeler için de gözlük gerekebilir.
Monovizyon (Monovision) Tekniği Nedir?
Bazı kişiler monofokal lens kullanıp yine de gözlükten büyük ölçüde kurtulmak isteyebilir. Bu durumda Monovizyon adı verilen bir yöntem denenebilir. Bu yöntemde bir göz uzak mesafeye, diğer göz ise yakın veya ara mesafeye odaklanacak şekilde planlanır.
Diğer göz ise yakını (veya orta mesafeyi) görecek şekilde hafif miyop bırakılır. Beyin bu iki görüntüyü birleştirerek hem uzağı hem de yakını kabul edilebilir bir netlikte algılayabilir. Beyin zamanla bu iki farklı görüntüyü birleştirerek işlevsel bir görüş oluşturabilir. Ancak bu yaklaşım herkes için uygun olmayabilir ve ön değerlendirme ile karar verilmesi gerekir.
Monofokal Lensler Kimler İçin Uygun Bir Seçenektir?
Monofokal lensler özellikle şu kişiler için tercih edilebilir:
- Gece sürüşü yapan ve ışık hassasiyeti istemeyenler
- Retina kaynaklı ek göz hastalıkları bulunan kişiler
- Yakın gözlük kullanmaktan rahatsız olmayanlar
- Güvenilir ve ekonomik bir çözüm arayanlar
Katarakt cerrahisinde “en iyi lens” diye bir kavram yoktur; “sizin göz yapınıza ve yaşam tarzınıza en uygun lens” vardır. Monofokal lensler, net görüş kalitesi ve güvenilirliği ile katarakt tedavisinde hala en yaygın ve başarılı seçenektir.
Göz içi lens seçimi yaparken, doktorunuzla günlük alışkanlıklarınızı (ne kadar okuduğunuzu, gece araba kullanıp kullanmadığınızı vb.) detaylıca paylaşmanız, ameliyat sonrası memnuniyetiniz için en önemli adımdır.